ارتودنسی فک بالا در صورتی اتفاق می افتد که در برخی موارد دندانهای پایین مرتب به نظر برسند ولی دندانهای بالا نیاز به درمان داشته باشند. امکان پذیر بودن یا نبودن این درمان به صلاحدید متخصص ارتودنسی بستگی دارد. متخصص ارتودنسی ارزیابی می کند که آیا در روند درمان ارتودنسی، آیا نیاز به نیرو گرفتن از دندانهای فک پایین وجود دارد یا خیر.
همین طور باید بررسی کرد که آیا در انتهای ارتودنسی نیاز به هماهنگ کردن دندانهای بالا و پایین توسط کش های ارتودنسی وجود دارد یا نه. استفاده از این کش ها به منظور نشاندن دندانهای بالا و پایین روی یکدیگر وقتی امکان پذیر است که روی دندانهای هر دو فک براکت های ارتودنسی وجود داشته باشد. بررسی این موارد در تصمیم گیری متخصص ارتودنسی برای اینکه ارتودنسی فرد را به صورت ارتودنسی فک بالا انجام دهد، تاثیر مستقیمی دارد.
اطلاعاتی که قرار است مطالعه کنیم
در مواقع عادی، هر دو فک بالا و پایین باهم رابطه مناسب و همچنین هماهنگ داشته و هم پوشانی دارند. فک بالا نیز معمولا چند میلی متر جلوتر از فک پایین است؛ اما زمانی که به هر علتی (معمولا ژنتیک یا وراثت) فک بالا بیش از این اندازه جلو باشد، اصطلاحاً گفته می شود که شخص اوربایت دارد.
به این وضعیت جلو زدگی فک بالا (جلو بودن فک بالا) یا عقب رفتگی فک پایین گفته می شود زیرا این طور به نظر می رسد که فک پایین عقب تر است. اوربایت معمولا با ترکیبی از روش ارتودنسی دندان و جراحی فک اصلاح می شود. در اوربایت، بین دندان های فک بالا و پایین فاصله وجود ندارد، بلکه این دندان های فک بالا هستند که کمی جلوتر از دندان های فک پایین بوده و آن ها را می پوشانند.
جلو بودن فک بالا به دلیل ژنتیک و ساختار مادرزادی، اصلی ترین دلیل تداخل دندان های فک های بالا و پایین به حساب می آید که باعث نیازمندی به انجام ارتودنسی دندان است. همچنین پوسیدگی دندان های شیری، از دست دادن پیش از موعد دندان های شیری، ضربات، عادات نامناسب مانند مکیدن انگشت، التهاب و عفونت های شدید در زمان جایگزینی دندان های دائمی و عدم رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان، عوامل محیطی هستند که می توانند منجر به انواع مال اکلوژن ها از جمله اوربایت و در نتیجه تشخیص لزوم ارتودنسی آرواره بالا شوند.
گاهی اوقات در بعضی از موارد که علت اصلی عارضه عقب تر بودن فک پایین تشخیص داده می شود، نیاز به ارتودنسی تک فک بالا به همراه فک پایین و یا فک پایین به تنهایی می باشد. همچنین ممکن است بیماری با تشخیص نیاز به ارتودنسی تک فک بالا و پایین و یا هر نوع درمان ارتودنسی، متقاضی درمان به صورت تک فکی باشد.
در این شرایط متخصص ارتودنسی می تواند براکت را فقط بر روی دندان های یک فک قرار داده و اگر نیاز به ادامه درمان در دندان های فک دیگر باشد، پس از اتمام ارتودنسی فک قبلی، درمان فک دیگر را شروع کند.
در ارتودنسی تک فک بالا، قرارگیری دندان ها در فک پایین اهمیت بسیار زیادی دارد؛ به این صورت که قرارگیری دندان ها در فک پایین نباید به شکلی باشد که موجب برخورد نامناسب دندان های دو فک به هم و درنتیجه تداخل در ارتودنسی تک فک بالا شود. در برخی موارد، ارتودنسی تک فک بالا به تنهایی، موجب بدتر شدن وضعیت جویدن بیمار می شود چرا که ممکن است دندان های فک بالا و پایین تماس مناسبی باهم برقرار نکرده و نیروی غیر یکسانی برای جویدن وارد شود که می تواند حتی به ارتودنسی آرواره بالا آسیب وارد کند.
یکی دیگر از عوامل مهم در عمل ارتودنسی تک فک بالا و همچنین نتیجه حاصل از آن، سن بیمار و شدت ناهنجاری دندان است. اگر بیمار کودک باشد و در سن رشد قرار داشته باشد، ارتودنسی فک بالا باید با استفاده از هدگیر انجام شود. هدگیر وسیله ای متحرک است که از خارج به دهان متصل می شود. در ارتودنسی بزرگسالان در صورت خفیف بودن ناهنجاری، درمان ارتودنسی فک بالا جلو با استفاده از براکت های ثابت، همراه یا بدون نیاز به کشیدن دندان، انجام می شود.
اگر جلو آمدن فک بالا و شدت عارضه های موجود بیشتر باشد، علاوه بر ارتودنسی فک بالا، جراحی فک و صورت نیز ضروری تشخیص داده می شود.
برخی از مراجعین به دلایل اقتصادی درخواست دارند که فقط ارتودنسی دندانهای بالا برایشان انجام شود. البته این موضوع در شرایط خاص اقتصادی کشور ما کاملا قابل درک است اما بایستی چندین نکته را مورد توجه داشت. اول اینکه در مواردی، متخصص ارتودنسی تشخیص می دهد که برای دستیابی به نتیجه مطلوب باید هر دو فک ارتودنسی شوند و انجام ارتودنسی تک فک از زیبایی مورد انتظار در انتهای درمان می کاهد.
در این موارد هرچند هزینه ارتودنسی تک فک کمتر است ولی روی کیفیت درمان اثر واضحی می گذارد. بنابراین هرگز کاهش قیمت ارتودنسی را به بهای کاهش کیفیت درمان نپذیرید. درمان تک فک ارتودنسی معمولا هزینه ای حدود شصت درصد ارتودنسی دو فک دارد و نحوه پرداخت این هزینه نیز معمولا بهصورت ارتودنسی اقساطی است.
داشتن دندان های سالم اعتماد به نفس شما را بهبود می بخشد. زمانی که دندان های شما سالم و سفید باشند، راحت تر می توانید با دیگران ارتباط برقرار کنید. شما هم چنین با اعتماد به نفس بیشتر در هنگام صحبت و در اجتماع صحبت می کنید، زیرا می دانید که لبخند چشم گیری دارید.